JA 
ZH 
TH 
EN 
ระบบป้องกันฟ้าผ่า วสท. และ IEC 62561 – คู่มือความปลอดภัยสำหรับทุกอาคารในประเทศไทย
Magazine Feature • อ่านง่าย เหมาะกับทุกสายอาชีพ
ระบบป้องกันฟ้าผ่า วสท. และ IEC 62561
ฟ้าผ่าไม่ใช่เรื่องไกลตัว ประเทศไทยมีพายุฝนฟ้าคะนองจำนวนมากทุกปี ความเสียหายเกิดได้กับบ้าน โรงงาน ไปจนถึงระบบไอทีขององค์กร ข่าวดีคือ—เราป้องกันได้ หากเข้าใจว่า วสท. คือ “พิมพ์เขียวการติดตั้งที่เหมาะกับไทย” และ IEC 62561 คือ “ตรารับรองคุณภาพอุปกรณ์” เมื่อนำสองมาตรฐานมาใช้ร่วมกัน ระบบจะปลอดภัย และคุ้มค่าที่สุด
⚡ ฟ้าผ่า: ความเสี่ยงที่มองไม่เห็น แต่คำนวณเพื่อป้องกันได้
ความเสียหายจากฟ้าผ่ามักเริ่มจาก “ไฟกระโชก” ลัดวงจร หรือประกายไฟเล็ก ๆ ที่กลายเป็นไฟไหม้ อาคารสูญเสียระบบควบคุม เครื่องจักรหยุดเดินงาน และข้อมูลทางธุรกิจอาจเสียหายถาวร แต่ทั้งหมดนี้ป้องกันได้ด้วย การประเมินความเสี่ยง และ การออกแบบระบบครบวงจร.
🏢 วสท. – พิมพ์เขียวที่ทำให้ “ติดตั้งได้ถูกต้องในบริบทประเทศไทย”
มาตรฐานของ วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย (วสท.) วางแนวทางตั้งแต่การคำนวณระดับความคุ้มครอง เลือกตำแหน่งหัวล่อฟ้า ระยะป้องกัน ไปจนถึงการตรวจสอบประจำปี จุดเด่นคือ แปลบริบทสากลให้เข้ากับภูมิอากาศร้อนชื้นและรูปแบบอาคารในไทย ทำให้ผู้ออกแบบและผู้รับเหมาติดตั้งสื่อสารกันได้ชัดเจน
องค์ประกอบที่ วสท. เน้น
- ประเมินความเสี่ยงตามประเภทอาคาร และสภาพพื้นที่
- กำหนดตำแหน่ง/ความสูงหัวล่อฟ้า และสายลง
- ออกแบบระบบกราวด์ และการเชื่อมบอนดิ้ง
- กำกับการตรวจสอบ และบำรุงรักษาอย่างน้อยปีละครั้ง
ผลลัพธ์ที่องค์กรได้รับ
- ลดเหตุหยุดผลิต ลดความเสียหายต่อเครื่องจักร และไอที
- ช่วยเรื่องการรับประกันภัย และการตรวจประเมินความปลอดภัย
- สร้างความเชื่อมั่นให้ลูกค้า และคู่ค้า โดยเฉพาะงานส่งออก
🌍 IEC 62561 – ทำไม “คุณภาพอุปกรณ์” จึงสำคัญ
ถ้าวสท. คือแบบแปลนการก่อสร้าง IEC 62561 ก็คือคุณภาพอิฐ ไม้ เหล็ก ที่ใช้สร้างบ้าน มาตรฐานนี้กำหนดและทดสอบชิ้นส่วน LPS Components เช่น หัวล่อฟ้า ข้อต่อ สายลง ระบบกราวด์ และ SPD เพื่อให้แน่ใจว่า รับกระแสฟ้าผ่าได้จริง ทนการกัดกร่อน และมีคุณภาพสม่ำเสมอ
ตัวอย่างหัวข้อทดสอบตาม IEC 62561
- ความสามารถในการนำกระแสกระโชกขนาดสูง
- การทนต่อการกัดกร่อน และสภาพแวดล้อม
- ความแข็งแรงของข้อต่อ และอุปกรณ์ยึด
- ประสิทธิภาพของ SPD และการตอบสนอง
หลักคิดที่จำง่าย
วสท. = วิธีติดตั้งถูกหลัก
IEC 62561 = อุปกรณ์ได้มาตรฐาน
เมื่อรวมกัน ระบบจึง “ครบและจบ”
🔧 5 ขั้นตอนทำระบบป้องกันฟ้าผ่าให้เวิร์กจริง
- ประเมินความเสี่ยง – จุดสูง พื้นที่โล่ง อุปกรณ์อ่อนไหว
- ออกแบบ – ตาม วสท. เลือกอุปกรณ์ผ่าน IEC 62561
- ติดตั้งโดยผู้เชี่ยวชาญ – งานเชื่อมต่อ/บอนดิ้งสำคัญที่สุด
- ตรวจสอบ และทดสอบ – วัดความต้านทานดิน ตรวจจุดต่อทุกจุด
- บำรุงรักษา – หลังพายุหนักหรือปีละครั้งเป็นอย่างน้อย
